Neuropsychologiczna diagnostyka i terapia ogniskowych zaburzeń poznawczych ujawniających się w zakresie widzenia, ze szczególnym uwzględnianiem zaniedbywania wzrokowego
Szkolenie prowadzi:
dr hab. n. med. Katarzyna Polanowska
Specjalista psychologii klinicznej w dziedzinie neuropsychologii klinicznej, pracownik naukowy i kierownik Pracowni Neuropsychologii Klinicznej II Kliniki Neurologicznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, a także wykładowca na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, Warszawskim Uniwersytecie Medycznym i kursach teoretycznych do specjalizacji z zakresu psychologii klinicznej i neurologii, realizowanych w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. Zajmuje się diagnostyką i rehabilitacją osób z zaburzeniami poznawczo-behawioralnymi spowodowanymi uszkodzeniem mózgu oraz diagnostyką różnicową zaburzeń psychogennych o obrazie chorób neurologicznych. Jest autorką licznych publikacji naukowych o zasięgu krajowym i międzynarodowym oraz współautorką programów komputerowych do terapii afazji („Afa System”) i dysfunkcji wykonawczych („ExeSystem”). Prowadzi badania nad dynamiką zmian poznawczych w przebiegu chorób mózgowych, efektywnością rehabilitacji neuropsychologicznej z użyciem technik behawioralnych i poza-behawioralnych (m.in. neurostymulacyjnych) oraz wpływem leczenia neurochirurgicznego z zastosowaniem głębokiej stymulacji mózgu na funkcjonowanie poznawcze i emocjonalne operowanych osób.
Charakter i zakres szkolenia
Spostrzeganie wzrokowe jest podstawą poznawania przez człowieka świata, aktywnego w nim działania i twórczego nań oddziaływania. U podstaw zdolności widzenia leżą złożone, wielopiętrowe systemy mózgowe, które swym zasięgiem przekraczają łączny obszar struktur odpowiedzialnych za pozostałe zjawiska zmysłowe. Poznawcza analiza informacji wzrokowych pozwala rozpoznawać obiekty wzrokowe, pojmować zachodzące między nimi relacje przestrzenne, tworzyć wyobrażenia wzrokowe i wewnętrzną reprezentację otoczenia i dzięki temu sprawie reagować, orientować się w środowisku, opisywać doświadczenia percepcyjne, pisać, czytać czy rysować. Różnorodne zakłócenia wymienionych umiejętności mogą mieć charakter zaburzeń agnostycznych, wzrokowo-konstrukcyjnych, dezorientacji topograficznej czy zaniedbywania stronnego. Wśród nich, stosunkowo najbardziej zagadkowe jest zaniedbywanie wzrokowo-przestrzenne. Złożony charakter tego zaburzenia, jego powiązania z innymi deficytami poznawczymi i potrzeba różnicowania ze skutkami funkcjonalnymi podstawowych deficytów neurologicznych powodują, że diagnostyka zaniedbywania bywa trudna, nawet dla doświadczonego klinicysty. Jest to jednak bardzo ważne, gdyż zaniedbywanie – z racji jego poważnie zakłócającego wpływy na aktywność człowieka – wymaga specjalistycznej terapii neuropsychologicznej.
Szkolenie pomoże uczestnikom zrozumieć mózgowe i poznawcze uwarunkowania zaburzeń wzrokowych i wzrokowo-przestrzennych i wyposaży ich w praktyczne sposoby diagnozowania i różnicowania omawianych dysfunkcji. Będzie też źródłem wiedzy na temat różnorodnych form i metod terapii zaniedbywania wzrokowo-przestrzennego.
Szkolenie adresowane jest do psychologów (szczególnie osób chcących się specjalizować w dziedzinie neuropsychologii klinicznej), terapeutów zajęciowych i fizjoterapeutów, którzy zajmują się terapią osób z ogniskowym (m.in. poudarowym) uszkodzeniem mózgu oraz studentów ostatnich lat w/w kierunków.
Forma zajęć
Wykłady i zajęcia warsztatowe.
Program szkolenia
- Przetwarzanie poznawcze informacji wzrokowych:
- od siatkówki do kory wzrokowej,
- strumień grzbietowy przetwarzania wzrokowego i jego dysfunkcje:
- zaniedbywanie wzrokowe,
- zaburzenia wzrokowo-konstrukcyjne,
- agnozja jednoczesna,
- dezorientacja topograficzna,
- prezentacja przypadków klinicznych;
- strumień brzuszny przetwarzania wzrokowego i jego dysfunkcje:
- typy asocjacyjnej agnozji wzrokowej,
- prezentacja przypadków klinicznych.
- Ocena zaburzeń poznawczych w zakresie widzenia:
- ocena kliniczna i testowa,
- analiza różnicowa błędów w nazywaniu, czytaniu i innych formach reagowania na bodźce wzrokowe,
- maskujące znacznie współistniejących deficytów poznawczych.
- Obraz kliniczny zespołu jednostronnego zaniedbywania przestrzeni:
- zespół lewo- i prawostronny i powodujące go uszkodzenia mózgowe,
- objawy percepcyjne i motoryczne; ubytkowe i nadmiarowe,
- typy zaniedbywania w zależności od korelatów przestrzennych i/lub ram odniesienia przestrzennego.
- Lewostronne zaniedbywanie wzrokowe jako najpoważniejszy wariant zespołu zaniedbywania:
- charakterystyka objawów z prezentacją przypadków klinicznych,
- wpływ na życie codzienne i przebieg neurorehabilitacji,
- mechanizmy poznawcze nieprawidłowości percepcyjnych.
- Neuropsychologiczna ocena zaniedbywania wzrokowego:
- obserwacja kliniczna,
- testy konwencjonalne i behawioralne,
- dysocjacja percepcyjnych i motorycznych przejawów zaniedbywania.
- Zaniedbywanie wzrokowo-przestrzenne jako „pseudohemianopsja”:
- różnicowanie zaniedbywania wzrokowego z niedowidzeniem połowiczym,
- znaczenie danych klinicznych, testowych i perymetrycznych.
- Diagnostyka różnicowa innych przejawów zaniedbywania niż wzrokowe:
- różnicowanie zaniedbywania dotykowego i niedoczulicy połowiczej,
- różnicowanie zaniedbywania motorycznego i niedowładu połowiczego.
- Drogi zdrowienia z zaburzeń poznawczych:
- leczenie ostrej fazy udaru mózgu,
- dynamiki spontanicznej poprawy funkcjonalnej
(„neuroplastyczność kompensacyjna”), - poprawa funkcjonalna powiązana z terapią
(„neuroplastyczność zależna od doświadczenia”). - Terapia neuropsychologiczna ze szczególnym uwzględnieniem zaniedbywania wzrokowego:
- aktualne rekomendacje terapeutyczne,
- zasady i cele terapii,
- techniki restytucyjne, kompensacyjne, substytucyjne,
- specyficzne metody behawioralne i poza-behawioralne,
- efektywność i ograniczenia terapii behawioralnej,
- rola osób bliskich w procesie terapeutycznym.
Termin szkolenia
13, 14 stycznia 2024r.
dwudniowe szkolenie obejmuje 14 godzin dydaktycznych.
Planowany harmonogram zajęć:
Sobota 9.00 – 18.00
Niedziela 9.00 – 13.30
Koszt szkolenia
640 PLN