Dialog biegłego z sądem jako warunek jakości opinii
(na bazie problematyki rodzinnej i opiekuńczej)
Szkolenie prowadzi:
dr Alicja Czerederecka
jest psychologiem, od sierpnia 2020 r. emerytowanym kierownikiem Zakładu Psychologii Sądowej Instytutu Ekspertyz Sądowych, wieloletnim biegłym specjalizującym się między innymi w problematyce rodzinnej i opiekuńczej, przewodniczącą Komisji Rekomendacyjnej dla Biegłych Sądowych PTP. Zajmuje się także problemami metodologii i etyki w psychologicznym opiniowaniu sądowym. Autorka około 70 artykułów naukowych oraz książek Test Rorschacha w psychologicznej ekspertyzie sądowej. Wykorzystanie systemu Exnera oraz Rozwód a rywalizacja o opiekę nad dziećmi (rozszerzone wydanie drugiej z tych książek ukazało się w 2019 r. w Wydawnictwie Wolters Kluwer). W 2016 r. zostały opublikowane pod jej redakcją Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, zaś w 2018 r. Rodzina w sytuacji okołorozwodowej. Współczesne dylematy psychologiczne i prawne (obie w Wydawnictwie Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie). W tym samym wydawnictwie, planowana jest publikacja kolejnej książki Wyzwania psychologa jako biegłego w relacji z wymiarem sprawiedliwości.
Charakter i zakres szkolenia
Szkolenie przeznaczone jest dla osób opiniujących lub zainteresowanych opiniowaniem w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, w szczególności dla psychologów oraz pedagogów zatrudnionych w opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów. Obejmować będzie praktyczną perspektywę opiniowania przedstawioną w formie wykładu oraz pracy seminaryjnej.
Program szkolenia
- Wprowadzenie – bogi zasób literatury dotyczącej problemu.
- Podstawowa wiedza obowiązująca biegłego:
- Przepisy prawne dotyczące biegłych.
- Standardy opiniowania psychologicznego.
- Etapy dialogu pomiędzy biegłymi a sądem.
- Zlecanie opinii – tezy dowodowe:
- pułapki związane z błędnym oszacowaniem swoich możliwości przez sędziego,
- podejście rutynowe a zindywidualizowane,
- poziom szczegółowości formułowanych tez,
- dychotomiczne przedstawianie oczekiwań,
- język stosowany w formułowaniu problemów,
- dostosowanie treści tez do kompetencji biegłego,
- selekcjonowanie oczekiwań stron,
- uzgadnianie zakresu zlecanej opinii z biegłym,
- przykłady formułowania tez.
- Przyjmowanie opinii do realizacji i jej opracowanie:
- możliwości współczesnej wiedzy psychologicznej,
- dynamika sytuacji psychologicznej opiniowanych,
- gotowość badanych do poddania się proponowanym procedurom,
- uzupełnianie brakujących źródeł informacji,
- problem nadmiaru informacji,
- ograniczenia metodologiczne,
- udostępnianie dokumentacji,
- przeszkody natury etycznej,
- zasady sporządzania opinii zespołowych,
- negocjowanie terminu sporządzenia opinii,
- informowanie sądu o przeszkodach w realizacji postanowienia,
- informowanie opiniowanych o kosztach opinii,
- formuły zawiadamiania opiniowanych o planowanych badaniach,
- weryfikacja możliwości wydania opinii i jej zakresu.
- Komunikowanie wyników sądowi:
- przejrzyste dla odbiorców wywiązywanie się z warunków formalnych,
- selekcja danych wrażliwych,
- nieudostępnianie wyników surowych i przeliczonych,
- wyodrębnianie obszarów części sprawozdawczej odpowiednio do kompetencji w opiniach kompleksowych,
- różnicowanie relacji od interpretacji i wniosków,
- wskazywanie okoliczności specyficznych dla przebiegu badania,
- przejrzysty tok sprawozdania z badań,
- struktura opinii a struktura pracy naukowej,
- kwestia dopuszczalności sugestii dotyczących określonych rozwiązań prawnych,
- aktywny odbiór komunikatów przez zleceniodawcę.
- Weryfikacja opinii przez sąd:
- celowe versus automatyczne zwracanie się sądu o uzupełnianie opinii,
- oczekiwanie metaopinii,
- naciski na kategoryczność opinii,
- selekcjonowanie zarzutów stron przez sąd,
- oczekiwanie sformułowania oczekiwań dotyczących opinii uzupełniającej,
- ustne a pisemne wyjaśnianie wątpliwości,
- przygotowanie sędziego do formułowania i selekcjonowania wątpliwości dotyczących opinii,
- przygotowanie biegłego do obrony opinii,
- zachowanie zasad etycznych podczas obrony opinii przed sądem,
- ustosunkowywanie się biegłego do nowych okoliczności,
- sprawność panowania sędziego nad przebiegiem rozprawy.
- Konkluzje.
Termin szkolenia
19, 20, 21 stycznia 2024r.
Trzydniowe szkolenie obejmuje 20 godzin dydaktycznych.
Planowany harmonogram zajęć:
Piątek 15:00 – 19:00
Sobota 9.00 – 16.30
Niedziela 8.30 – 15.30
Koszt szkolenia
800 PLN